Wandelroute 14. Buitenpost-Kollum
|
De geschiedenis van de Stroobossertrekvaart begint bij de geschiedenis van Dokkum. Dokkum was met de zee verbonden via het Dokkumer Grootdiep. Maar in het midden van de 17de eeuw verzandde het Grootdiep en een trekvaart moest worden aangelegd om de verbinding met het achterland open te houden. Deze trekvaart werd de schakel tussen de provincies Groningen en Friesland en sloot aan op een landelijk netwerk van trekvaarten. De Stroobossertrekvaart en -weg horen bij elkaar. De weg langs de vaart was een jaagpad, maar het was ook een verkeersweg voor de omgeving. Een tiental noord-zuid wegen kruisen de vaart en takken aan op de weg.
Langs de Trekweg zijn in de loop van de tijd (tol)huizen, cafés en boerderijen gebouwd. Toen halverwege de 19de eeuw het spoorwegennet werd aangelegd, ging dit ten koste van het vervoer over het water. Geleidelijk verdween de trekschuit: weg en vaart hadden elkaar niet meer nodig, De functionele samenhang tussen vaart en weg ging verloren en als gevolg daarvan ging ook de ruimtelijke samenhang voor een deel verloren. Het verkeer nam toe, de weg werd verbreed, kruispunten werden verlegd, bruggen vervangen en het contact met de vaart verdween op sommige plaatsen. De Trekweg werd een regionale verbinding, niet alleen voor de driehoek Dokkum-Kollum-Buitenpost, maar ook voor het verkeer van en naar Groningen.
Landschapskarakteristiek
Kenmerkend voor het oude land ten zuiden van het Lauwersmeer (Oost-Kollumerland) zijn de vele, door iepen omzoomde, noord-zuid lopende wegen. Met zijn onregelmatige perceling, waarin oude geulen als de Gruyts, Pompsterried en Dwarsried nog herkenbaar zijn, vertoont het gebied veel gelijkenis met het nabije Groninger Humsterland. Dit grensgebied van Friesland moet nog lang onbedijkt zijn gebleven. De weinige terpen die er zijn, liggen aan de randen van het gebied, namelijk de Kollumerterpen ten noorden van Kollum. Mogelijk lag Kollum vroeger oorspronkelijk bij de Kollumerterpen en is het dankzij ontginningen zuidwaarts verplaatst naar de huidige plek.
pagina 2 terug naar overzicht