Wandelroute 7. Warfstermolen - Dokkumer Nieuwe
|
Malle graaf
Kollumerpomp ligt aan een van de oudste dijken van dit gebied. Deze dijk werd omstreeks 1315 aangelegd. Nadat in 1529 een nieuwe dijk om het Nieuwkruisland was aangelegd, werd het een slaperdijk. Kollumerpomp ontstond bij de duiker (pomp) die in de 15de eeuw in de dijk werd aangebracht. De oudste bebouwing bevindt zich aan de zuidzijde van de dijk. Hier vindt u ook de torenloze gereformeerde kerk uit 1906. Op de Nieuwe Zee- of Buitendijk staat een ‘contributiehuisje’ dat het waterschap in 1828 liet bouwen. Het werd gebruikt als stormwachtershuisje en vergaderruimte.
Dokkumer Nieuwe Zijlen
Op de grens van het oude Friese land en de Lauwersmeer bevindt zich het buurtschap Dokkumer Nieuwe Zijlen. Voor 1729, het jaar waarin de sluizen (‘zijlen’) werden voltooid, had het achterland veel te lijden van stormvloeden. Na de zware Kerstvloed van 1717, waarbij honderden mensen verdronken en grote delen van Friesland en Groningen onder water kwamen te staan, werd besloten het Dokkumer Grootdiep ten oosten van Engwierum af te sluiten. Dat idee was overigens niet nieuw. Al in 1584 werden er plannen geopperd om de bijna twee kilometer lange zeegeul bij de monding af te sluiten van de Lauwerszee. Maar de overstromingsschade in 1717 gaf de doorslag.
Landschapskarakteristiek
U wandelt door een gebied dat eeuwen gelden door de Lauwerszee werd gekenmerkt. De Lauwerszee ontstond in de 10de of 11de eeuw, toen stormvloeden in de monding van het riviertje de Lauwers het veen wegsloegen. Omstreeks 1600 kreeg de Lauwerszee zijn latere vorm en oppervlak. Wel werden in de loop van de tijd stukjes ingepolderd, zoals de Eskespolder die u passeert. Het achterland werd door zeedijken beschermd. De route loopt over deze oude zeedijken, die hun functie hebben verloren.
Op 10 juni 1960 werd het besluit tot indijking van de Lauwerszee genomen. Er zou een dertien kilometer lange dijk tussen Groningen en Friesland worden gemaakt. Op 23 mei 1969 werden de laatste caissons afgezonken en twee dagen later was de Lauwerszee het Lauwersmeer. In het Lauwersmeergebied is nu ruim 800 hectare bos aangeplant en heeft er zich zo’n 100 hectare spontaan bos (vooral wilg en els) ontwikkeld.
pagina 2 terug naar overzicht